“เมื่อแขกมาถึงเรือนชาน ต้องต้อนรับขับสู่” คำนี้เป็นเครื่องเตือนใจให้คนไทยได้ปฏิบัติต่อผู้มาเยือนได้เป็นอย่างดี ดูเหมือนว่า การปฏิสันถารจะเป็นวัฒนธรรมที่เป็นรากเหง้าที่หล่อหลอมคนไทยให้เป็นคนที่โอบอ้อมอารี มีน้ำใจ เพื่อให้เกิดความเข้าใจที่ดียิ่งขึ้น ขอสรุปเรื่องนี้ไว้โดยสังเขปดังต่อไปนี้
ปฏิสันถารในพระพุทธศาสนา หมายถึง การต้อนรับ การรับรอง การทักทายปราศรัย มี ๒ ประการ คือ
๑. อามิสปฏิสันถาร หมายถึง การต้อนรับหรือรับรองบุคคลที่มาเยี่ยมเยือนด้วยสิ่งของ เช่น หาข้าว หาน้ำ ขนม ผลไม้ เป็นต้นมารับรองตามสมควรแก่อัตภาพ
๒. ธัมมปฏิสันถาร หมายถึง หมาย การปราศรัยหรือการรับรองบุคคลที่มาหาสู่โดยธรรม เช่น การพูดจา ชักชวนให้ขึ้นบ้านด้วยไมตรีจิต ใบหน้าที่ยิ้มแย้ม และคำพูดที่อ่อนหวาน นุ่มนวล ตลอดจนการให้ข้อคิดเห็น แนะนำที่เป็นประโยชน์ต่อการดำเนินชีวิต
